-
Arkitektura e cila mbetet e harruar
E dija nga bisedat e shumta qe prapa Stacionit të Autobusëve në Ferizaj ka shtëpi të vjetra, prandaj fillova të trokas në dyert e secilit për informacione. Shumica prej tyre refuzuan të bisedojnë, meqenëse ishin të zënë me punë të përditshme dhe nuk gjenin kohë të më përgjigjeshin. Dikur u lodha duke tentuar t’i bind…
-
Ndikimi i ndërtimeve në humbjen e identitetit të qytetit – rasti i nënkalimit në Ferizaj
Projekti “Bashkimi i qytetit” i cili ka patur për qëllim që kinse të bashkojë një qytet të ndarë nga shinat e trenit, në vazhdimësi është përballur më probleme të ndryshme dhe rezistencë nga profesionistët. Por një pike tjetër ka mbetur e patrajtuar: konkurenca që i bën ndërtimeve kryesore në qytet të cilat janë nën mbrojtje…
-
ÇKA PO NDODHË ME KALANË E KAÇANIKUT?!
Kalaja e Kaçanikut, një monument kulturor-historik, ndërtuar në vitin 1595 nën urdhërin e Sulltan Murtatit II, realizuar nga Koxha Sinan Pasha në qendër të qytetit mes dy lumenjve Lepenci dhe Nerodimja. Nga planimetria e kësaj kalaje sot kanë mbetur dy muret me lartësi deri në 6m (perëndim-veri), me portë hyrëse dhe kullën rrethore e cila…
-
A KEMI TOLERANCË FETARE NJËMEND?
Ndonëse në Ferizaj ajo cka e karakterizon qytetin më së shumti është Kisha Ortodokse dhe Xhamia që për shumicën e audiencës njihet së janë në të njejtin oborr, e vërteta nuk qëndron kështu pasiqë kishën dhe xhaminë e ndanë një linjë murit. Në vitin 2018 prifti dhe hoxha kanë shprehur si shqetësim që të shkatërrohet…
-
Analiza dhe krahasime të ndërtesave përgjatë qytetit të sheshit në Ferizaj
Shkruar nga Mirlinda Elezi – Arkitekte Sheshet/bulevardet gjithëmonë kanë patur rol të rëndësishëm në jetën sociale dhe kulturore të një qyteti. Aty janë zhvilluar takime të ndryshme, është zhvilluar tregti e kanë marrur vend shumë ngjarje të ndryshme historike. Sheshi në Ferizaj ka patur po të njejtën rëndësi. Gjendja aktuale e ndërtimeve përgjatë sheshit në…
-
Në Ferizaj paskemi edhe shtëpi të vjetra që nuk janë nën mbrojtje
Ecim rreth e përqark qytetit të Ferizaj dhe gjithë ajo që shohim janë ndërtimet e rregullta të viteve 60-80, fasada e të cilave nuk është renovuar ndoshta asnjëherë. Edhe ato ndërtime që dikur kanë qenë eminente për kohën e tyre, tashmë janë në gjendje shumë të keqe, saqe banorët vazhdimisht insistojnë t’i rrënojnë ato e…
-
KULLA E NIKËS- MUZEU I KUJTIMEVE
Fshati Nikaj ndodhet në veriperëndim të Kaçanikut, si një vendbanim kodrinor që shtrihet në pjerrësinë lindore të Sharrit. Popullata e këtij fshati, gjatë gjithë kohërave të ndryshme të historisë ka qenë e gatshme të jetë afër atdheut si në arsim, kulturë, ekonomi, apo edhe në një ndër situatat më të vështira siç është lufta e…
-
MUZEUN QË PAK E NJOHIM
Muzeu historik i një qyteti ka një rëndësi të madhe për të, sepse është vendi ku trashëgimia kulturore e një qyteti ruhet dhe ekspozohet. Përmes objekteve të ekspozuara, vizitorët mund të mësojnë mbi historinë dhe kulturën e qytetit. Muzeu ofron një hapësirë që përcjell historinë e kaluar në breza të ardhshëm dhe të ruajë identitetin…
-
Djegiet si mekanizëm i luftës kundër së vjetrës
Sa herë flasim për trashëgiminë kulturore të Ferizajt, duhet të nisim me atë se është qytet i ri e në këtë vit bëhen 150 vjet qysh prej themelimit të saj. Në dekadat e para të ekzistimit të qytetit, dimë se ka patur qytetarë të etnive të ndryshme, të cilat kanë lënë gjurmët e tyre edhe…
-
Si gllabërohen lokalitetet arkeologjike?
Gjatë ndërtimit të autostradës Prishtinë – Hani i Elezit në korrik të vitit 2014, kompania kishte hasur në material arkeologjik. Në fund të muajit shtator të vitit 2015 u realizuan gërmime shpëtimi nga Instituti Arkeologjik i Kosovës ku u zbuluan struktura arkitektonike me material lëvizes tjegullash, fragmente qeramike, gozhda të hekurit, fibula bronzi, tri monedha,…
-
Një muze të fotografisë për Kaçanikun
Nëse Shkodra ka Pietro Marubin, Korça Gjin Milin, padyshim që Kaçaniku ka Axhib Tushën. Ai ishte një fotograf i shquar që solli një pasqyrë të rëndësishme mbi veprimtarinë e qytezës. Ndonëse vështirësitë jetësore në periudha të ndryshme nuk mungonin ai nuk ndaloi asnjëherë, ndoqi dhe përjetoi ëndrrën e tij për gjashtë dekada me radhë, ku…
-
Kujt i përkasin gjetjet arkeologjike?
Në dekadat e kaluara, njerëzit “nuk dinin” mbi vlerën e trashëgimisë arkeologjike, prandaj nuk është për t’u çuditur nëse muret rreth e përqark shtëpisë janë ndërtuar nga gurët e ndonjë kalaje aty afër, apo nëse në oborr të shtëpisë ruhet një monument epigrafik me shkrim latin që mban informacione nga e kaluara, apo një thesar…
-
Republika doli nga zemra e popullit- dhoma historike nën mëshirë të fatit në Kaçanik
“Territori i Republikës së Kosovës është unik, i patjetërsueshëm dhe i pandashëm. Kufijtë e Republikës mund të ndryshohen vetëm në bazë të vendimit të Kuvendit të Republikës së Kosovës dhe në pajtim me vullnetin e shprehur të popullit me të cilin ka të bëjë ndryshimi”. Ky është vetëm njëri nga nenet në deklaratën Kushtetuese të…
-
Si të qasemi në arkiva?
Nga institucionet më të rëndësishme që bëjnë pjesë në vargun e dikastereve shtetërore janë arkivat. Këto institucione kanë për detyrë të mbrojnë dhe të sigurojnë se materialet që krijohen sot dhe që janë krijuar në të kaluarën të jenë qasshme për t’u studiuar, dhe për t’u publikuar në të ardhmen si formë e mbrojtjes dhe…
-
Pse nuk jemi në gjendje të ruajmë trashëgiminë kulturore në Ferizaj dhe Kacanik?
Një mori asetesh arkeologjike dhe arkitekturore karakterizojnë komunën e Ferizajit dhe Kaçanikut, por dhe një mori ligjesh që duhet t’i mbrojnë ato. E metë e madhe që pavarësisht ligjeve, këto dy kategori vazhdojnë të dëmtohen dhe të zhduken, ndërsa institucionet që kanë përgjegjësinë kryesore të luftojnë këto dukuri, shpesh herë janë nismëtarët e shkatërrimit të…
-
KUSH ISHIN DARDANËT?
-
Punetori Epigrafike
Epigrafia është një nga diciplinat ndihmëse të historisë dhe arkeologjisë. Përmes saj arrijmë të kuptojmë më shumë rreth jetës politike, shoqërore dhe religjioze në antikitet. Po ashtu, epigrafia ndërlidhet edhe me onomastiken, pra ndihmon në studimin e emrave të lashtë.Në ketë puntori, do të spjegohet përgjithësisht rreth bazave të epigrafisë, duke u ndalur më specifikisht…
FONDACIONI PËR TRASHËGIMI KULTURORE
THANA